Ang sarwela o zarzuela ay isang sining na nagtatampok ng musika at sayaw. Ito rin ay may malawak na tema tungkol sa buhay at kultura ng mga Pilipino.
Ang Sarwela o Zarzuela ay isang uri ng dula na naitatampok sa kulturang Pilipino. Sa pagkakaiba sa ibang dula, mayroon itong mga katangian na hindi mapapantayan. Kahit na marahil bago sa iyo ang konsepto ng sarwela, siguradong mabibighani ka sa kakaibang tatak nito.
Sa una, ang Sarwela ay puno ng musika at sayawan. Hindi ito tulad ng pangkaraniwang dula na kung saan ang mga tauhan ay nag-uusap lamang. Dito, hindi lang basta salita ang ginagamit upang maiparating ang mensahe. May mga tugtugin at indak na nagbibigay buhay sa bawat eksena.
Bukod pa rito, hindi rin mawawala ang komedya sa isang Sarwela. Kahit na may mga tema itong seryoso, hindi nito pinapabayaan ang pagpapatawa sa mga manonood. Kaya't kung gusto mo ng isang dula na may laman, hindi nakakasawa, at may nakakatuwang kalokohan, ang Sarwela ay para sa iyo!
Sarwela o Zarzuela: Ano nga ba ang mga Distinct Characteristics nito?
Marami sa atin ang nakakaalam ng mga klasikong dula tulad ng mga dulang panghistorikal, mga dulang pampolitika, at kahit na ang mga dulang pang-romansahan. Subalit may isa pang uri ng dula na hindi masyadong napapansin ng mga tao. Ito ay ang Sarwela o Zarzuela, isang uri ng dula na mayroong mga kakaibang katangian at istilo. Sa artikulong ito, ating tatalakayin ang ilan sa mga distinct characteristics ng Sarwela o Zarzuela, ngunit hindi natin ito gagawin ng seryoso. Tayo ay magpapatawa at magbibigay ng mga halimbawa upang mas maintindihan ang mga katangiang ito.
Ang Pinakamahalagang Tungkulin ng mga Aktor at Aktres
Madalas, sa ibang mga dula, mahalagang magampanan ng mga aktor at aktres ang kanilang papel ng tama. Sa Sarwela o Zarzuela, hindi lang ito tungkulin ng mga artista. Dapat din nilang ipakita ang kanilang galing sa pagkanta at pagsayaw. Kung hindi man sila magaling sa mga ito, eh malamang na hindi sila makakapasa sa audition. Kaya kung ikaw ay may pangarap na maging artista sa ganitong uri ng dula, dapat magpraktis ka na rin sa pagkanta.
Ang Seryosong Paksa ay Maaaring Pumuno ng Komedya
Ang mga Sarwela o Zarzuela ay kadalasang tungkol sa mga seryosong paksa tulad ng pag-ibig, kalayaan, at kahirapan. Subalit hindi ito nangangahulugan na hindi ito pwedeng magpakita ng komedya. Sa katunayan, maraming mga nakakatawang eksena ang matatagpuan sa mga ito. Halimbawa, sa isang Zarzuela na tungkol sa mga sundalong Pilipino na lumaban sa mga Amerikano, may eksena rito na nagpapakita ng mga sundalo na nagpapasikat sa harap ng kanilang mga kababaihan gamit ang kanilang baril at uniporme. Nakakatawa man isipin, pero totoo naman talaga ang mga ito noong panahon ng digmaan.
Ang mga Itim na Kuwarto at Mga Parol
Kung ikaw ay mahilig manood ng mga Sarwela o Zarzuela, siguradong alam mo na ang mga itim na kuwarto at mga parol ay hindi mawawala sa mga ito. Hindi malinaw kung bakit ito naging tradisyon sa ganitong uri ng dula, subalit isa itong nakakatulong sa pagpapakilig ng mga manonood. Sa mga itim na kuwarto, pwedeng magpakita ng mga romantic na eksena ngunit hindi na kailangan pang maglagay ng iba pang props. Samantalang ang mga parol naman ay nagbibigay ng matamis na simbolismo na nagsasabing Pasko na!
Ang mga Seryosong Eksena ay Nagkakaroon ng Musical Number
Sa mga Sarwela o Zarzuela, hindi ka makakapanood ng seryosong eksena na walang musical number. Kahit na tungkol pa ito sa paghihiwalay ng magkasintahan o kawalan ng hustisya sa isang lipunan, mayroong laging kanta o sayaw na sumusunod. Kaya kung ikaw ay hindi mahilig sa mga musical, eh baka hindi ito para sa iyo.
Ang mga Antagonista ay Nagpapakita ng Sining sa Pagpapa-Asar
Sa mga Sarwela o Zarzuela, hindi lamang ang mga protagonista ang mayroong pagkakataon para magpakita ng kanilang sining. Kahit ang mga kontrabida ay mayroong kakaibang istilo sa pagpapakita ng kanilang kasamaan. Madalas, nagpapatawa sila sa pamamagitan ng pagpapa-asar sa mga bida. Halimbawa, sa isang Sarwela na tungkol sa mga aswang, mayroong kontrabidang aswang na nagpapatawa sa pamamagitan ng pagsasalita ng kaniyang pangalan ng pabaliktad.
Ang mga Props ay Mayroong Iba't-ibang Gamit
Kung ikaw ay nanonood ng mga Sarwela o Zarzuela, malamang na napansin mo na mayroong iba't-ibang props na ginagamit. Hindi lang ito simpleng gamit para sa dekorasyon, kundi mayroon itong kakaibang gamit. Halimbawa, sa isang Sarwela na tungkol sa mga kalapati, mayroong eksena rito na nagpapakita ng mga kalapati na naglalayag sa ere habang naka-attach sa mga manikang tao. Sa ganitong paraan, nakakapagbigay ito ng ilusyon na talagang lumilipad ang mga kalapati.
Ang mga Bida ay Mayroong Kakaibang Istilo ng Pagsasalita
Isa sa mga nakakatawa at kakaiba sa mga Sarwela o Zarzuela ay ang istilo ng pagsasalita ng mga bida. Hindi ito kasing formal ng pagkakasalita sa ibang panahon, at mayroong iba't-ibang idyoma at salitang ginagamit. Halimbawa, sa isang Sarwela na tungkol sa mga manggagawa, mayroong bida rito na nag-uusap na parang nasa construction site. Sabi niya, Pre, hoist mo nga yung kahoy diyan. Tapos patungan mo sa scaffolding. Nakakatawa man isipin, pero totoo naman talaga ang ganitong istilo ng pagsasalita sa mga konstruksyon.
Ang mga Pag-ibigang Hindi Nagkakatuluyan ay Mayroong Mababang Moralidad
Sa mga Sarwela o Zarzuela, hindi lahat ng mga pag-ibigang hindi nagkakatuluyan ay malungkot. Mayroon din itong mga eksena na nagpapakita ng pag-ibig na kahit hindi magkatuluyan, eh mayroon pa rin itong mababang moralidad. Halimbawa, sa isang Sarwela na tungkol sa mga bayani ng Pilipinas, mayroong eksena rito na nagpapakita ng isang babae na nag-aalay ng kanyang sarili sa bayan. Hindi sila nagkatuluyan ng bayaning si Andres Bonifacio, subalit nakatulong siya sa pakikibaka sa pamamagitan ng pagbibigay ng kaligayahan at inspirasyon.
Ang mga Pagtutulungan ay Hindi Laging Nagtatapos sa Magandang Paraan
Sa mga Sarwela o Zarzuela, hindi lahat ng mga pagtutulungan ay nagtatapos sa magandang paraan. Madalas, mayroong mga pangyayari na nagpapakita ng trahedya at kabiguan. Halimbawa, sa isang Sarwela na tungkol sa mga magsasaka, mayroong eksena rito na nagpapakita ng mga magsasaka na nagtutulungan upang labanan ang kahirapan. Subalit sa huli, hindi nila nakamit ang kanilang layunin at nagkaroon pa sila ng mga sakit at pagkamatay.
Ang mga Sarwela o Zarzuela ay Hindi Lamang Para sa Matatanda
Marami ang nagsasabi na ang mga Sarwela o Zarzuela ay para lamang sa matatanda. Subalit hindi ito totoo. Kahit ang mga bata ay pwedeng manood at ma-appreciate ang ganitong uri ng dula. Sa katunayan, maraming mga pambata na Sarwela o Zarzuela ang ginawa na mayroong kakaibang istilo at tema. Halimbawa, mayroong isang Sarwela na tungkol sa mga hayop na nagpapakita ng kakaibang pakikipagsapalaran ng isang manok.
Ang mga Sarwela o Zarzuela ay Hindi Nakakalimutan
Ang mga Sarwela o Zarzuela ay hindi nakakalimutan. Kung ikaw ay nakatira sa Pilipinas, malamang na mayroong mga palabas ng ganitong uri ng dula sa inyong lugar. Kaya kung ikaw ay may oras, at gusto mong subukan ang ibang uri ng dula, eh maghanap ka ng mga Sarwela o Zarzuela na mapapanood. Hindi mo lang ito masisiyahan, eh baka matuto ka pa ng mga bagay na hindi mo pa alam.
Sa mundo ng teatro, isa sa mga pinakasikat at paborito ng marami ay ang zarzuela o sarwela. At hindi lang dahil sa napakagandang tunog ng salita, kundi dahil sa mga katangian nito na talagang nakapagpapasaya ng mga manunuod.Una sa lahat, walang patid na kantahan at sayawan! Sa mga zarzuela, hindi basta-basta ang pagkanta o pagsasayaw. Talagang aabutin mo ang sulit ng bawat nota at hakbang. Kaya't siguradong mapapagod ka sa kakasabay sa musika at sayaw ng mga aktor.Pangalawa, nakakapagpa-isa ang mga manunuod. Isang bagay ang tiyak, mapapakapa ka ng mga kamay ng mga kasabayan mong manunuod dahil sa kakatawa at kakaganda ng mga tagpo. Hindi mo mapigilan na magtawa at mag-enjoy sa bawat eksena.Pero hindi bawal ang kabulastugan sa zarzuela. Minsan, komedi ang ibinibida kaya hindi malayong magkaroon ng kabulastugan o kahit kabulastugan sa mga eksena. Pero huwag kang mag-alala, hindi naman ito nakakasira sa buong palabas.Isa pa sa mga katangian ng zarzuela ay ang pamanhikan at kasalan sa isang tagpuan. Kung sa maikling istorya ay may mga aspeto ang pamanhikan at kasalan, sa zarzuela ay talagang magkakaroon ka ng isang tagpuan na in full production ang mga kaganapan. Masasabing hindi ka talaga masisiyahan sa pagpapakilig na ito.May mga moral lesson din sa zarzuela na hindi halata. Hindi naman lahat ng kuwento ay maaaring puro kalokohan. Sa mga zarzuela, marahil may ilang tagpo na hindi lang tayo nauubusan ng tawang ating madiin at seryosong pag-isipan. Kaya't siguradong may matututunan ka rin sa bawat palabas.Hindi rin mawawala ang tugtugang may pagkakataon para sumali. Kung mako-compare mo sa mga karaoke, hindi na mahirap magpakitang-gilas dahil ikaw mismo ang hihilera ng kanta. Siguradong mas madaming maglalaro sa mga kantahan at sayawan.Iba't-ibang klaseng karakter ay nakaplantsa sa tuwiran ng insesyong ito; mula sa kristiyano hanggang sa muslim, lahat ng pangkat ay may kani-kaniyang kasindak-sindak na saloobin na sa konklusyon naman ay magkakaisa. Talagang umaapaw sa pagkamalikhain ng puwersa ang mga kwento sa zarzuela.Sa loob ng anim hanggang walong oras ay walang kapantay sa sarap ang tagal ng pagkakatugtog ng mga kanta. Talagang hindi mo malalaman kung masuyo ka sa karekla sa buong pagkanta. Kaya't hindi kinatatamaran ang musika sa zarzuela.Hindi madaling makapagpatiwa ng ubuging fabula mula sa tala o kahit kung sa anumang estilong thespian. Kaya't magdiin sa mga susubok sa disiplina na ito, baka sakaling bago pa man dumating ang bagong henerasyon ay nagpapatuloy pa rin ang pagsuporta sa mga magagandang tradiyon. Siguradong magkakaroon ka ng bagong karanasan sa pagkahumaling sa zarzuela!Ang Sarwela o Zarzuela ay isang uri ng dula na popular sa Pilipinas. Mayroong mga natatanging katangian ito na nagbibigay ng kakaibang karanasan sa mga manonood. Pero hindi rin naman ito perpekto, mayroon din itong mga pros at cons na dapat nating tignan. Kaya't narito ang aking punto de bista tungkol sa Sarwela Or Zarzuela Distinct Characteristics at ang mga nakakatawang advantages at disadvantages nito.
Distinct Characteristics ng Sarwela Or Zarzuela
- Musika: Isa sa mga pangunahing katangian ng Sarwela Or Zarzuela ay ang musika. Ito ay nagbibigay buhay sa kwento at nagpapadama ng emosyon sa manonood.
- Tagalog: Ang mga salita sa Sarwela Or Zarzuela ay karaniwang Tagalog, kaya't mas madaling maintindihan ng mga Pilipino.
- Damdamin: Hindi lang musika, kundi pati na rin ang mga salita at kilos ng mga tauhan ay mayroong malalim na damdamin. Ito ay nakakapagpakilig, nakakapagpaiyak, at nakakapagpatawa sa manonood.
Pros at Cons ng Sarwela Or Zarzuela Distinct Characteristics
Pros:
- Nagpapakilig: Dahil sa mga emosyonal na kanta at tagos sa puso na mga linya, hindi maiiwasang magpakilig ang mga manonood ng Sarwela Or Zarzuela. Pang-date na pang-masa!
- Nakakapagpatawa: Hindi rin nagpapahuli ang Sarwela Or Zarzuela sa pagpapatawa. Dahil sa malalim na salitang Tagalog at mga witty na punchline, siguradong tatawa ka nang tatawa habang nanonood.
- Masining: Hindi lang sa musika at salita nakikita ang ganda ng Sarwela Or Zarzuela. Pati na rin sa mga costumes at set design ay napakaganda at masining.
Cons:
- Mahaba: Ang kwento ng Sarwela Or Zarzuela ay karaniwan nang mahaba. Kailangan mong maglaan ng oras kung gusto mong mapanood ito. Hindi ito para sa mga may deadline na dapat sundin.
- Masyadong Dramatic: Dahil sa mga emosyonal na kanta at tagos sa puso na mga linya, hindi maiiwasang maging masyadong dramatic ang ilang bahagi ng Sarwela Or Zarzuela. Kaya't baka magdala ka ng tissue.
- Mahirap intindihin: Kahit na Tagalog ang salita, minsan ay mahirap pa rin itong maintindihan dahil sa mga malalalim na salitang ginagamit. Kaya't kailangan mong mag-concentrate upang maintindihan ang bawat linya.
Ang Sarwela Or Zarzuela ay hindi perpekto, ngunit mayroon itong mga natatanging katangian na hindi matatawaran. Kaya't kung gusto mong magpakilig, magpatawa, o ma-inspire, siguradong hindi ka magsisisi sa panonood nito. Pero kailangan mong maglaan ng sapat na oras at mag-concentrate upang maintindihan ang bawat linya. Kaya't bago ka manood ng Sarwela Or Zarzuela, siguraduhin mo munang may tissue ka at nakahanda ka para sa masayang emosyon na ito!
Mga ka-blog na nagbabasa, sana ay nasiyahan kayo sa nalalapit nating pagtatapos ng ating usapan tungkol sa sarwela o zarzuela. Sana ay nagamit ninyo ang inyong mga makakaya upang maintindihan ang kahulugan at kagandahan ng ganitong uri ng sining.
Sa nakaraang mga talata, tinalakay natin ang mga katangian ng sarwela o zarzuela. Napatunayan natin na ito ay isa sa mga pinakamahusay na paraan upang ipakita ang ating kultura at kasaysayan. Sa bawat kanta at sayaw, nakakapagbigay ng emosyon at diwa ang ganitong uri ng sining.
Kung hindi pa rin ninyo natatamasa ang saya at ligaya ng sarwela o zarzuela, hindi kayo nag-iisa! Subukan ninyong panoorin ang mga klasikong pelikula tulad ng Walang Sugat at El Filibusterismo. Tiwala ako na sa pamamagitan ng mga ito, mas mauunawaan ninyo ang ganda ng ganitong uri ng sining.
Kaya't mga ka-blog, hanggang dito na lang ang ating usapan tungkol sa sarwela o zarzuela. Sana ay naging masaya at nakatulong ito upang lalo pa nating mahalin at ipagtanggol ang ating kulturang Pilipino. Huwag kalimutang mag-enjoy sa buhay at patuloy na maging proud to be Pinoy!
Ang mga tao ay madalas na nagtatanong tungkol sa mga distinct characteristics ng Sarwela o Zarzuela. Narito ang ilan sa kanilang mga katanungan at sagot na mayroong kahulugan ng katatawanan:
Ano ba talaga ang pagkakaiba ng Sarwela at Zarzuela?
Sa totoo lang, hindi rin namin alam. Kung titingnan mo naman kasi, pareho lang naman silang dulang may pagkanta at sayawan. Baka sa ibang bagay sila nagkakaiba, tulad ng kuwento o tema, pero hindi namin talaga sigurado.
Bakit ang mga karakter sa Sarwela/Zarzuela ay palaging kumakanta?
Kasi kung hindi sila kakanta, baka hindi mo na ma-gets yung kwento. Parang singing telegram lang yan, mas masaya kapag may kasamang kantahan.
Bakit laging may matandang babaeng kontrabida sa mga Sarwela/Zarzuela?
Siguro dahil sa totoong buhay, kapag may nakakatandang babae, usually sila yung may pinakamalawak na karanasan sa buhay at marami na silang kinuhaan ng galit. So natural na lang na sila ang gumanap bilang kontrabida sa isang dula.
Bakit sa ending ng Sarwela/Zarzuela, palaging nagkakasundo-sundo lahat ng karakter?
Kasi walang masama sa pagiging positibo. Gusto lang natin magpakatino at magpakabuti sa huli. Kung hindi lahat magkakasundo-sundo, walang happily ever after.
Ano ang pinakamalaking hamon sa paggawa ng Sarwela/Zarzuela?
Ang pinakamalaking hamon ay mahanap yung perpektong tugma para sa kanta. Kung hindi maganda yung tugma, baka hindi rin maganda yung dula.